GÜNEYYURT, NAVAHİ VE GÖKSU
“Göksu, Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Akdeniz’e dökülen bir nehirdir. Göksu nehri 260 km uzunluğundadır. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır, kuzey kolu Gökçay güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros dağları'ndaki Geyik dağları'ndan çıkar. Geyik dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Taşucu ile Silifke arasında Akdeniz'e dökülür.” Vikipedi, özgür ansiklopedi
Güneyyurt ve civarında bulunan yerleşimlere topluca yakın tarihte Navahi/Nahiyeler/Bucaklar dendiğini biliyoruz. Bu gün dahi Karaman ve Mut’un bize sınır köylerinde Navağı’lı tabiri yaygındır. Navahi, Göksunun yardığı vadinin etrafında dizilmiş köylerdir. Göksu Mut’un Suçatı köyünde birleşerek Silifke’de Akdeniz’e dökülen iki kollu bir ırmaktır.
1.Kol Hadim’in Eğiste vadisi civarından çıkarak Aladağ boğazını, Bucakkışla vadisini ve Mut köylerini dolaştıktan sonra Suçatı’na varır. Bu kol üzerinde Hadim ile Karaman sınırında bulunan Kızılca köyü sahilinde ki Salâvat köprüsü, Karaman ilinin Bucakkışla köyünde ki Bıçakçı köprüsü, Mut’un Göksu beldesinde ki Kıravga köprüsü önemli noktalardır. Ayrıca bu kol üzerinde Hadim çakallar köyü altında ki ana suya katılan kara suyu ve Yer köprü şelalesini anmalıyız. Artık “su akar Türk bakar” lafı alt edilmiş ve bu kol üzerinde de başta Yerköprü, Kızılca ve Bostanözü olmak üzere birçok santral yapılmaya başlanmıştır. Göksu beldesinde ise HES barajı etütleri sürmektedir.
2.Kol, Güneyyurt beldesinin Altıntaş yaylası eteklerinden çıkmakta ve Katranlı ile Aşağı çağlar köyleri arasında Kapız mevkiinde yoğunlaşarak Çağlayana dönüşmektedir. Bu kol Hadim Karaman tarafından gelen koldan daha yüksek debidedir. Navahi’yi ikiye bölerek Mut’un Suçatı köyünde eşiyle birleşen Göksu daha geniş bir alandan seyrederek Akdeniz’e dökülür.
Ermenek, Güneyyurt, Başyayla, Sarıveliler ve Kazancı başta olmak üzere Torosların iki yamacında dizili yerleşkelerin hepsinden rahatlıkla izlenen Göksu, Başdereden gelen Günder suyu, Darandan gelen daran deresi ve Ardıçkaya’dan süzülen Nadire çağlayanının da katılımıyla etrafındaki dev çınarlar eliyle adeta bir koridor oluşturarak akar gider. Bu akış Ermenek, Gülnar ve Mut yörelerini kapsar.
Aşağı çağlar’da ki ilk çıkış yerine yakın Kapız mevkiinde suyun bir havuzda gemlenerek Güneyyurt sulama projesi kapsamında yapılan kanallar aracılığıyla Güneyyurt, Aşağıçağlar ve Yukarıçağlar arazileri bol suya kavuşarak verimini kat kat artırmış ve Göksu’yun faydası görülmeye başlanmıştır.
Torosların tam ortasından akan Göksu’dan karşıdan karşıya geçişi, Yukarıçağlar altında Serper köprüsü, Güneyyurtta Akköprü sağlamaktadır. Ermenek ile Güneyyurt altında ise Türkiye’nin en büyük barajlarından biri yapılmış ve bölgemizi duymayanlara duyurmuştur. Göksu üzerinde kurulu en ünlü köprülerden olan Görmeli köprüsü barajla sulara gömülmüştür.
Bu barajı aştıktan sonra Gülnar sınırlarında daha önce yapılmış Gezende barajına takılan Göksu bundan sonra Mut’un Evren köyü civarında görülmeğe değer bir Şelale oluşturur. Bu şelale Hadim hattındaki Yer köprü şelalesiyle aynı adı taşır.
İki nehir Suçatı’nda birleşerek daha coşkulu bir halde nice vadileri yara yara Silifke’ye ulaşır. Çoğu zaman Silifke’ye tehlikeli anlar yaşatan Göksu artık üzerine yapılan barajlarla hırçınlığını kaybetmek üzeredir. Hele Silifke Kayraktepe barajı da bitince bu antik çağ kenti rahat bir nefes alacaktır.
